سرعت شاتر یکی از یه رکن اصلی دوربین است. دو رکن دیگر شامل ISO و دیافراگم میشوند. سرعت شاتر قسمتی است که در آن اتفاقات جادویی می افتد! سرعت شاتر مسئول ایجاد جلوه های نمایشی برای ثبت سریع اتفاقات و یا تار نمایش دادن حرکت است. در این مقاله من سعی میکنم هرچیزی را که در مورد سرعت شاتر میدانم برای شما به زبان ساده بازگو کنم.
1. شاتر دوربین چیست؟!
یکی از عناصر مهم در ثبت یک تصویر سرعت شاتر است. این عامل کنترل کننده زمان ورود نور به دستگاه دوربین است. این کنترل کننده اکثرا از یک صفحه پلاستیکی ساخته شده که با باز و بسته شدن مقدار نور را بر روی صفحه دیجیتال (یا فیلم در دوربین‌های آنالوگ) تنظیم می‌کند.
این صفحه با فشار دادن دکمه شاتر باز میشود و در تنظیم خودکار و بعد از اکتساب مقدار نور به مقدار کافی بسته می شود. زمانی که بیشتر با دوربین و کار با آن آشنا شوید صدای ناشی از این باز و بسته شدن (کلیک) را تشخیص می‌دهد و به واسطه شتاب یا کندی آن متوجه خواهید شد که چه میزان نوردهی برای ثبت یک تصویر نیاز خواهید داشت.
2. سرعت شاتر
سرعت شاتر بر حسب کسری از ثانیه اندازه‌گیری میشود و بیانگر سرعتی است که پرده‌های جلوی فیلم عکاسی باز و بسته میشوند. سرعت شاتر کنترل می‌کند که نور چه مدتی وارد لنز شود و به حسگر تصویر یا فیلم عکاسی برخورد کند. سرعت شاتر شما را قادر می‌سازد که تصویر دنیا را در کسری از ثانیه ثبت کنید یا سرعت را روی سه یا چهار ثانیه تنظیم کنید و عکس بگیرید (یا پرده تا زمانی که عکاس می خواهد باز باشد و هر وقت خواست آن را ببندد). این قابلیت همچنین شما را قادر می‌سازد که نحوه ثبت حرکات را نیز کنترل کنید. اگر سرعت شاتر سریع‌تر از زمینه یا سوژه‌ی عکس باشد، عکس شارپ خواهد شد. و اگر کند تر باشد اشیا مات خواهند شد. به قطرات باران در یک طوفان فکر کنید. این آب با چه سرعتی پایین می ریزد؟ در سرعت شاتر ۱/۳۰ ثانیه قطره‌ای مشاهده نخواهد شد و تنها سفیدی یکپارچه‌ای از مسیر سقوط نشان می‌دهد اما اگر با سرعت ۱/۱۲۵ثانیه عکس بگیرید، قطرات معلق در هوا و شمای کلی هر قطره را می‌توانید مشاهده کنید.
سرعت شاتر کند: زمانی که شاتر دوربین در کمتر از 60/1 بسته میشود اصطلاحا آن را شاتر کند یا طولانی می‌نامند. در این حالت دوربین با نوردهی طولانی تصویر را ثبت می‌کند.
سرعت شاتر سریع: این اصطلاحی است که به سرعت شاتر بالای 500/1 داده میشود. در این حالت صفحه شاتر با سرعت زیاد باز و بسته میشود و به عکاس این امکان را می‌دهد که سوژه را ایستا و ثابت به ثبت برساند.
3. سرعت شاتر در گزینه های پیشفرض دوربین
سرعت/ حرکت
با گزینش این گزینه دوربین برای ثابت به تصویر کشیدن سوژه ی در حال حرکت بالاترین سرعت شاتر ممکن را انتخاب می کند. در واقع در این گزینه شما امکان کشیدگی سوژه در تصویر را نخواهید داشت و عکسی واضح و ثابت از مثلا یک انسان در حال دویدن و یا ماشین در حال حرکت خواهید داشت. [بیشتر بدانید]
منظره/ چشم انداز
این گزینه دقیقا بر عکس گزینه ی قبل (حرکت) عمل می کند. در واقع دوربین در این انتخاب برای داشتن عمق میدان زیاد کوچکترین دریچه ی دیافراگم را بر می گزیند و به همین دلیل سرعت شاتر معمولا طولانی خواهد بود. اگر دوربین شما فاقد گزینه ی TV و یا کنترل دستی (M)ست می توانید از امکان انتخاب منظره/چشم انداز استفاده کنید.
شب
سرعت شاتر در این گزینه از گزینه ی منظره نیز کمتر است و دوربین با خاموش کردن فلاش و انتخاب حساسیت بالا دوربین به نور به ثبت تصویر می پردازد.گاهی در این وضعیت به سه پایه نیاز داریم تا عکسی با نور طبیعی و بدون لرزش در شب داشته باشیم.
پرتره/ چهره
در پرتره دوربین با انتخاب کمترین حساسیت نور و بازترین دریچه ی دیافراگم به عکاس کمک می کند تا پشت زمینه ای تار در پشت سر سوژه ایجاد کند و به همین دلیل سرعت شاتر اکثرا بالاست و به دلیل اولیت حساسیت نور در انتخاب این گزینه عکاس کنترل زیادی بر سرعت شاتر ندارد.
کنترل دستی/ M
این گزینه اکثرا در دوربین های جدیدتر تعبیه شده است و با علامت اختصاری M معرفی می شود. کنترل دستی بدین معناست که عوامل عکسبرداری در دوربین کاملا در اختیار شماست و اگر سرعت شاتر را تنظیم می کنید باید با محاسبه ی نور دریچه ی دیافراگم را هم متعاقبا میزان کنید. برای این کار عکاسان حرفه ای از دستگاهی به نام نورسنج استفاده می کنند.
اولیت سرعت شاتر / TV
با انتخاب این گزینه که با علامت اختصاری TV مشخص می شود شما قادر خواهید بود تا تنظیم سرعت شاتر را به دلخواه تغییر دهید و دوربین را به تنظیم و انتخاب مناسب دریچه ی دیافراگم وادارید. در واقع این گزینه با شما کمک می کند تا بنا بر سرعت سوژه و اهمیت یا عدم اهمیت عمق میدان تصویر بر سرعت شاتر کنترل داشته باشید.
برنامه
در این گزینه دوربین به شما در تنظیم چند عامل قدرت انتخاب می دهد و ما بقی را خودش کنترل می کند. در واقع شما در این گزینه که با علامت اختصاری P شناخته می شود می توانید استپ های نوردهی، حساسیت دوربین به نور، تنظیمات فلاش و چند نکته ی دیگر را تغییر دهید و مابقی تنظیمات را به دوربین واگزار کنید.
نکته
اکنون که با کارایی و کنترل سرعت شاتر آشنا شدید چند نکته را برای استفاده بهینه از این عامل تعیین کننده به شما معرفی می کنیم. با نگاه کردن به این لیست می توانید شاخصی برای انتخاب سرعت شاتر در وضعیت های مختلف به خاطر بسپرید و اگر تمایل داشتید تا حرکت سوژه شما به صورت کشدار در تصویر به ثبت برسد با یک یا چند درجه پایین تر می توانید عکسی متفاوت و جذاب بگیرید:
فوتبال: 400/1
بستکبال: 350/1
دویدن بچه ها: 350/1
پریدن: 250/1
گلف: 320/1
قطرات متراکم آب: 350/1
